Historia ya kusanyo la Karl Braun

Ikiwa ni ehemu ya mradi unaofadhiliwa na Taasisi ya Kijerumani ya Sanaa iliyopotea (German Lost Art Foundation), Makumbuho ya Stade (Ujerumani) imekuwa ikitafiti asili ya upatikanaji wa zaidi ya makusanyo 600 kutoka Tanzania ya sasa kwa kushirikiana na Taasisi ya taifa ya utafiti ya magojwa ya binadamu (NIMR) tangu mwezi Mei 2022. Mkusanyiko huo unajumuisha vito, vifaa vya nyumbani, zana na vyenzo. Mtaalamu wa mimea wa Ujerumani Karl Braun (1870–1935) alipata zaidi ya vitu hivi wakati akifanya kazi na Taasisi ya Imperial Biolojia-Kilimo Amani (Kaiserlich Biologisch-Landwirtschaftliches Institut Amani, kifupi: Amani Institute) katika koloni la zamani la la Ujerumani ya Afrika Mashariki ("Deutsch-Ostafrika") kuanzia 1904 hadi 1920 na kuzisafirisha hadi Ujerumani. Kufuatia utumishi wake katika serikali ya kikoloni, Braun alikua mkuu wa Taasisi ya Kifalme ya Biolojia ya Idara ya Kilimo na Misitu ya Mji wa Stade (Biologische Reichsanstalt für Land- und Forstwirtschaft Zweigstelle Stade) na kuacha kile kinachojulikana kama "Kolonialsammlung Braun" (Braun ya Ukusanyaji wa Kikoloni) kwa mwaka mmoja kabla ya kifo chake. Mbali na maonyesho ya 1942, vitu hivi vilibakia bila kutambuliwa kwa miongo kadhaa. Ilikuwa tu wakati wa kazi ya ukarabati mnamo 2014 ambapo vitu hivyo vilipatikana vikiwa vimejaa kwenye vifuko viwili vya bahari na kabati kwenye Attic ya Jumba la Museum Schwedenspeicher. Kama sehemu ya mradi wa kurejeshaji mnamo 2016, vitu viliorodheshwa kwa mara ya kwanza na kurekodiwa katika kunzidata ya ndani.

Matokeo ya utafiti wa asili unaoendelea yanachapishwa mara kwa mara kwenye ukurasa wetu wa mtandaoni katika katika Lugha ya Kiswahili, Kiingereza na Kijerumani ili kurahisisha upatikanaji wake kwa umma wa Tanzania, Ujerumani na kimataifa. Taarifa za kitu kwa upande mmoja hupatikana kwa kuchambua vyanzo vya kihistoria na kwa upande mwingine kupitia utafiti kwenye maeneo ya nchini Tanzania: Rekodi za kina za Karl Braun zilizopo katika hifadhi za kumbukumbu za Ujerumani na Uswizi zinatoa msingi mpana wa chanzo cha kihistoria katika hili. Inaweza kudhaniwa kwamba taarifa iliyotolewa na Karl Braun inawasilisha mawazo ya kikoloni, inaweza kuwa si sahihi na inaonyesha maslahi yake kama mtaalamu wa mimea kwa niaba ya Ofisi ya Kikoloni ya Kifalme. Katika mkusanyo wa mtandaoni, vyanzo hivi vinatambuliwa na kuongezewa na mtazamo sasa wa Kitanzania.

Maudhui nyeti/siri
Nyenzo za utafiti tunazozifanyia kazi kimsingi ni vyenzo ambazo chanzo chake cha taarifa ni cha Kipindi cha Kikoloni. Nukuu, majina ya vitabu, mada za maonyesho na nyenzo nyinginezo zina maneno, istilahi na misemo ambayo ni ya uongo, isiyo sahihi, ya dharau na/au yenye kuumiza kwa watu na jamii kutoka Tanzania na wenye asili ya Tanzania waishio ughaibuni. Tunatambua kuwa chanzo cha nyenzo kinaweza kusababisha maumivu ya kimwili na kisaikolojia na kuibua hisia kali. Nyenzo hizi haiwakilishi maoni ya timu yetu ya utafiti. Tunachukua msimamo thabiti wa kupinga ukoloni na ubaguzi wa rangi na kuthibitisha kwamba tunazingatia mtazamo wa jamii zilizotengwa na zilizonyimwa haki kihistoria.

Taarifa za ziada
Kwa kutumia mbinu za "historia simulizi", mradi unajaribu kukabiliana na wingi wa vyanzo vilivyoandikwa katika enzi ya utawala wa kikoloni kwa kuzingatia mtumishi wa kikoloni Karl Braun na kutoa fursa ya tafsiri ya kisasa ya vitu. Ikiwa ni sehemu ya kazi za utafiti kwenye maeneo, mahojiano yatafanyika na kuwekwa huru mtandaoni ili kila mtu aweze kuyapata na kujumuisha maarifa yake na kumbukumbu za watu wanaoweza kutoa taarifa juu ya vitu hivyo.

Maelezo ya kina juu ya mradi na matoleo kwa vyombo vya habari yanaweza kupatikana kwenye tovuti yetu. Kwa kuongezea, tunaendelea kuchapisha matokeo ya utafiti wetu - ikiwa ni pamoja na historia ya ukoloni wa Ujerumani wa Taasisi ya Amani, wasifu wa Karl Braun na historia ya vitu alivyovikusanya - kwenye ukuraa wa mradi wetu kwa lugha ya Kiingereza wiki. Tutaendelea kukujulisha kuhusu yanayojiri na matukio na matukio kwenye kurasa zetu za Facebook na Instagram kwa kutumia hashtag #AmaniStadeProject na #CollectionKarlBraun

Mnamo majira ya kuchipua 2025, tutafanya maonyesho katika Makumbusho ya Stade na orodha ya lugha tatu itachapishwa. Uhamisho wa vitu kwenda Tanzania unapangwa baada ya hapo.